Câu 51 :Tại sao có thể khẳng
định: điểm nổi bật trong tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh là sự khoan dung rộng
lớn.
Trả lời:
Lòng khoan dung rộng lớn
trong TTHCM.
Đoàn kết lâu dài và rộng rãi các lực
lượng là thể hiện lòng nhân ái bao dung cao cả.
Vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, ứng
xử có lý có tình với kiều dân nước ngoài, bảo vệ tính mạng và tài sản của họ.
Lòng nhân ái bao la còn thể hiện ở
nguyên tắc đánh kẻ chạy đi, không đánh người quay lại. Hồ Chí Minh có chính
sách khoan hồng đại lượng, đối xử nhân đạo với tù binh.
Cán bộ, đảng viên có lỗi, chú ý giáo
dục nhiều hơn so với xử phạt.
Trân trọng ý kiến khác nhau, kể cả ý
kiến trái với mình.
Người chắt
lọc tinh hoa, tiếp thu hạt nhân hợp lý từ chủ nghĩa nhân văn phương Đông,
phương Tây, hình thành tư tưởng khoan dung đối với tất cả mọi người, trừ bọn
cướp nước, kẻ cố ý hại dân, cam tâm phản quốc.
Tấm lòng Chủ
tịch Hồ Chí Minh nhân hậu, bao dung cả với những vị quan lại cũ, những trí thức
đã từng tham gia chính quyền bù nhìn. Họ được Người cảm hóa bằng sự khoan dung.
Và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tập hợp quanh mình và phát huy tác dụng của những vị
vốn là đại thần của Nam triều cũ như cụ Thượng thư Bùi Bằng Đoàn, cụ Khâm sai
đại thần Phan Kế Toại, cụ Tổng đốc Vi Văn Định...
Theo Chủ
tịch Hồ Chí Minh, mỗi cá nhân cũng như mỗi cộng đồng người đều có ưu điểm,
khuyết điểm, mặt tốt, mặt xấu, mặt được, mặt chưa được..., hết sức phong phú,
như năm ngón tay dài ngắn khác nhau, như mấy mươi triệu con người Việt Nam
Chủ tịch Hồ
Chí Minh không chỉ là hiện thân rực sáng của tấm lòng nhân ái, khoan dung, mà
còn thường xuyên giáo dục, nhắc nhở những ai có chức, có quyền, đặc biệt chức
to, quyền lớn càng phải thương yêu, độ lượng với người dưới, với chiến sĩ.
Di sản tư
tưởng nhân văn - đạo đức Hồ Chí Minh để lại là hết sức phong phú, sâu sắc, có
giá trị lý luận và thực tiễn lớn lao. Những nội dung cơ bản của tư tưởng nhân
văn - đạo đức Hồ Chí Minh đang được Đảng ta vận dụng và phát triển trong sự
nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu nước mạnh,
xã hội công bằng dân chủ văn minh, vì hạnh phúc con người.
Câu 52 :Phân tích quan điểm
của Hồ Chí Minh: con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự nghiệp cách
mạng.
Trả lời :
Con người vừa là mục
tiêu, vừa là động lực của cách mạng
a. Con người là mục tiêu giải phóng
của sự nghiệp cách mạng
Mục tiêu của cách mạng là giải phóng
con người, mang lại tự do, hạnh phúc cho con người; nhưng sự nghiệp giải phóng
là do chính con người thực hiện. Với tư cách là mục tiêu của cách mạng, mọi chủ
trương đường lối, chính sách của Đảng phải vì dân, vì lợi ích của dân. Bao
nhiêu lợi ích cũng vì dân. Dân trước hết là giai cấp công nhân, liên minh với
nông dân, trí thức cũng là một tầng lớp cần coi trọng.
b. Con người là động lực của cách mạng
Với tư cách là động lực của cách
mạng, cần phải tổ chức và thức tỉnh hàng chục triệu nông dân, phải thức tỉnh và
tổ chức toàn thể giai cấp công nhân. Có như vậy mới tạo ra sức mạnh to lớn để
có thể làm cách mạng thành công. Họ phải có trí tuệ, bản lĩnh, văn hoá, đạo
đức, được nuôi dưỡng trên nền truyền thống lịch sử và văn hoá hàng ngàn năm của
dân tộc. Lịch sử đã chứng minh, quần chúng nhân dân là lực lượng sáng tạo cơ
bản, có dân là có tất cả. Xuất phát từ sự đánh giá đúng con người và hiểu biết
con người, con người là động lực chỉ có thể thực hiện được khi hoạt động có tổ
chức, có lãnh đạo. Đảng cách mạng lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư
tưởng, qua phong trào cách mạng của quần chúng, Đảng sẽ nhân sức mạnh của con
người lên gấp bội lần.
1. Phương hướng
Phương hướng vận dụng và phát triển tư
tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới là nắm vững quan điểm thực tiễn, vận
dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng của Người để giải quyết đúng những vấn đề
do thực tiễn đặt ra.
2. Một số nội dung chủ
yếu vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh hiện nay
+ Kiên định với con đường mà Hồ Chí
Minh lựa chọn. Hiện nay chúng ta tiếp tục thực hiện sáu đặc trưng cơ bản của
chủ nghĩa xã hội mà Cương lĩnh xây dựng đất nước đã nêu:
Chủ nghĩa xã hội do nhân dân lao động
làm chủ.
Xã hội có nền kinh tế phát triển cao,
LLSX hiện đại và chế độ công hữu về TLSX chủ yếu.
Xã hội có nền văn hoá tiên tiến, đậm
đà bản sắc dân tộc.
Con người được giải phóng khỏi áp bức,
bóc lột, bất công, có điều kiện phát triển người lao động tự do toàn diện.
Các dân tộc bình đẳng , đoàn kết giúp
đỡ nhau cùng tiến bộ.
Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với
nhân dân các nước trên thế giới.
+ Dựa vào sức mạnh của toàn dân. Động
lực chủ yếu để xây dựng đất nước.
- Một là, thường xuyên chăm lo xây dựng và phát triển nguồn lực
con người.
- Hai là, tiếp tục xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân
tộc.
- Ba là, tôn trọng quyền làm chủ của dân.
- Bốn là, dựa vào sức mạnh của dân, xây dựng và củng cố khối đại
đoàn kết dân tộc, dựa trên giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
- Năm là, Làm cho nhân dân làm tròn nghĩa vụ công dân.
+ Xây dựng, kiện toàn hệ thống chính
trị trong sạch, vững mạnh.
Xây dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt
Nam
Xây dựng Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân.
Chăm lo xây dựng Mặt trận và các đoàn
thể nhân dân.
Câu 54
: Hãy làm rõ quan điểm của Hồ Chí Minh về tính chất và chức năng văn hoá.
Trả lời
:
Những quan điểm chung của Hồ Chí Minh về văn
hoá
“Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo
và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn
học, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về mặc, ăn, ở và các
phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hoá. Văn
hoá là tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài
người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự
sinh tồn”.
1. Quan điểm về tính chất của nền văn
hoá.
Trong thời kỳ cách mạng dân tộc dân
chủ, nền văn hoá thể hiện:
- Tính dân tộc, đặc tính dân tộc hay
cốt cách dân tộc là cái tinh tuý, đặc trưng riêng của văn hoá dân tộc. Cốt cách
văn hoá dân tộc không phải “nhất thành bất biến”, mà có phát triển và bổ sung
nét mới.
- Tính khoa học của nền văn hoá thuận
với trào lưu tiến hoá của tư tưởng hiện đại: hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ
và tiến bộ xã hội. Những người làm văn hoá phải có trí tuệ, hiểu biết khoa học
tiên tiến, phải có chiến lược xây dựng văn hoá mang tầm thời đại.
- Tính đại chúng của nền văn hoá là
phục vụ nhân dân, phù hợp nguyện vọng của nhân dân, đậm đà tính nhân văn.
Trong cách mạng xã hội chủ nghĩa, nền
văn hoá thể hiện:
- Nội dung xã hội chủ nghĩa: tiên
tiến, tiến bộ, khoa học, hiện đại, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại.
- Tính dân tộc của nền văn hoá là giữ
gìn, kế thừa và phát huy những truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc, phù
hợp với điều kiện lịch sử mới.
2. Quan điểm về chức năng của văn hoá.
- Một là, bồi dưỡng tư tưởng đạo đức đúng đắn và tình cảm cao đẹp
cho con người. Người thường xuyên quan tâm đến bồi dưỡng lý tưởng cho cán bộ,
đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Đó là chức năng cao quý của văn hoá. Hồ Chí
Minh nói phải làm cho văn hoá soi đường cho quốc dân đi, đi sâu vào tâm lý quốc
dân, để xây dựng tình cảm lớn cho con người.
- Hai là, nâng cao dân trí, “mọi người phải hiểu biết quyền lợi
của mình... phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước
nhà, và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ” Khi miền Bắc quá độ
lên CNXH, Người nói “chúng ta phải biến một nước dốt nát, cực khổ thành một
nước văn hoá cao và đời sống vui tươi hạnh phúc.”
- Ba là, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, những phong cách lành
mạnh, luôn hướng con người vươn tới chân- thiện- mỹ để không ngừng hoàn thiện
bản thân mình.
Câu 55: Hãy phân tích các
quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về các lĩnh vực chính của văn hóa.
Trả lời:
a) Văn hoá giáo dục:Trong nền giáo dục phong
kiến, kinh viện xa
Nền giáo dục của nước Việt Nam
- Mục tiêu của văn hoá giáo dục là
thực hiện cả ba chức năng của văn
- Cải cách giáo dục là xây dựng hệ
thống trường, lớp với chương trình và nội dung dạy học thật khoa học, hợp lý,
phù hợp với bước phát triển của ta. Học chính trị, khoa học - kỹ thuật, chuyên
môn nghiệp vụ, lao động…
- Phương châm, phương pháp giáo dục:
Phải luôn gắn giáo dục với thực tiễn
Việt Nam, học đi đôi với hành, học kết hợp với lao động sản xuất. Giáo dục phải
có tính định hướng đúng đắn, rõ ràng, thiết thực, phối hợp nhà trường với gia
đình – xã hội, thực hiện bình đẳng dân chủ trong giáo dục.
Học ở mọi nơi, mọi lúc, học mọi người;
học suốt đời; coi trọng việc tự học, tự đào tạo và đào tạo lại. “học không biết
chán, học không bao giờ đủ, còn sống còn phải học”.
Phương pháp giáo dục phải bám chắc vào
mục tiêu giáo dục.
- Quan tâm xây dựng đội ngũ giáo viên
có phẩm chất, yêu nghề; phải có đạo đức cách mạng, phải yên tâm công tác, đoàn
kết; phải giỏi chuyên môn, thuần thục phương pháp.
b) Văn hoá văn nghệ:
- Văn nghệ là một mặt trận, văn nghệ sĩ là chiến sĩ, tác phẩm văn
nghệ là vũ khí sắc bén trong đấu tranh cách mạng, trong xây dựng xã hội mới,
con người mới.
Văn nghệ là mặt trận “ngòi bút của các
bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà”.
Văn nghệ sĩ là chiến sĩ “Cũng như các
chiến sĩ khác, chiến sĩ nghệ thuật có nhiệm vụ nhất định, tức là phụng sự tổ
quốc, phụng sự kháng chiến, phụng sự nhân dân, trước hết là công, nông, binh.
Để làm tròn nhiệm vụ, chiến sĩ nghệ thuật cần có lập trường vững vàng, tư tưởng
đúng... đặt lợi ích của kháng chiến, của Tổ quốc, của nhân dân lên trên hết”.
Họ phải nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, nghiệp vụ, đặc biệt phải có phẩm
chất, bản lĩnh, tài năng để sáng tạo ra những sản phẩm tinh thần phục vụ cuộc
sống, phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.
- Văn nghệ phải gắn với thực tiễn của đời sống nhân dân. “Thật là
một thế giới thần tiên. Nhưng tôi nhớ mường tượng như Lỗ Tấn, nhà đại văn hào của
cách mạng Trung Hoa đã nói một câu đại ý như thế này: Người trần lên tiên có lẽ
cũng thích thật. Nhưng nhìn mãi cái đẹp không thay đổi rồi cũng thấy chán, thấy
nhạt nhẽo và mới biết rằng muốn tìm thấy sự thay đổi, sự ham mê thật thì phải
trở về với cuộc sinh hoạt thực tại của con người.” Thực tại đem lại nguồn sinh
khí vô tận cho văn nghệ. Chiến sĩ văn nghệ phải thật hoà mình với quần chúng và
không được quên rằng “...chỉ có nhân dân mới nuôi dưỡng cho sáng tác của nhà
văn bằng những nguồn nhựa sống. Còn nếu nhà văn quên điều đó – thì nhân dân
cũng sẽ quên anh ta.” Thực tiễn không chỉ là nguồn nuôi dưỡng những sáng tác,
mà còn là những tinh hoa trong sáng tác dân gian đã được chắt lọc từ thế hệ này
qua thế hệ khác. Nhân dân cũng sáng tác văn hoá văn nghệ và hưởng thụ văn nghệ,
chúng ta thường gọi là sáng tác dân gian. Những sáng tác ấy là “những hòn ngọc
quý”.
- Phải có những tác phẩm văn nghệ xứng đáng với thời đại mới của đất nước
và của dân tộc.Phải phán ánh cho hay, cho chân thật
sự nghiệp cách mạng của nhân dân. “Quần chúng mong muốn những tác phẩm có nội
dung chân thật và phong phú, có hình thức trong sáng và vui tươi. Khi chưa xem
thì muốn xem, xem rồi thì bổ ích”. “Cần làm cho món ăn tinh thần được phong
phú, không nên bắt mọi người chỉ được ăn một món thôi. Cũng
c) Văn hoá đời sống
Quan điểm xây dựng đời sống mới thực
sự là quan điểm độc đáo của Hồ Chí Minh về văn hoá. Khái niệm đời sống mới bao
gồm cả đạo đức mới, lối sống mới và nếp sống mới, ba nội dung ấy có quan
hệ mật thiết với nhau, trong đó đạo đức đóng vai trò chủ yếu.
- Đạo đức mới. Theo Hồ Chí Minh là
thực hành đời sống mới trước hết là thực hành đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm
chính.
- Lối sống mới. Đó là lối sống có lý
tưởng có đạo đức,văn minh, tiên tiến, kết hợp hài hoà truyền thống tốt đẹp của
dân tộc và tinh hoa văn hoá của nhân loại. Cần phải “sửa đổi những việc rất cần
thiết, rất phổ thông, trong đời sống của mọi người, tức là sửa đổi cách ăn,
cách mặc, cách ở, cách đi lại, cách làm việc”. Năm cách phải sửa đổi... có
nghĩa là nói về mặt văn hoá của ăn, mặc, ở,... Mặt văn hoá của ăn, mặc, ở, ...
phụ thuộc vào lối sống có văn hoá hay không có văn hoá của con người.
- Nếp sống mới. Quá trình xây dựng lối
sống mới làm cho nó dần dần trở thành thói quen ở mỗi người, thành phong tục tập
quán của cả cộng đồng trong phạm vi địa phương hay cả nước gọi là nếp sống mới.
Nếp sống mới phải kế thừa những truyền thống tốt đẹp, những thuần phong mỹ tục
lâu đời của nhân dân ta. Cái gì cũ mà xấu thì bỏ. Cái gì cũ mà không xấu thì
phải sửa đổi cho hợp lý. Cái gì cũ mà tốt thì phát triển thêm. Cái gì mới mà
hay thì phải làm.
Câu 56: Hãy làm rõ sự vận dụng và
phát triển tư tưởng văn hoá của Hồ Chí Minh với việc xây dựng nền văn hoá tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc?
Trả lời :
Sự vận dụng Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh với vấn đề xây dựng văn hóa
Cương lĩnh xây dựng đất
nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (năm 1991) của Đảng ta nêu rõ
rằng, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là một trong những
nội dung cơ bản của việc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
Nhắc lại các nghị quyết nói trên để thấy rõ tính bức bách của nhiệm vụ
xây dựng văn hóa trong Đảng hiện nay; cũng là để thấy rõ rằng muốn xây dựng
được tư tưởng, đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa lành mạnh trong xã hội,
trước hết phải xây dựng được các phẩm chất đó trong các tổ chức của Đảng và bộ
máy của Nhà nước...
Đối chiếu với tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức mà chúng tôi vừa đề cập, ta
càng thấy rõ vai trò quan trọng biết dường nào của đạo đức cách mạng trong việc
xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc nói chung, và xây dựng
văn hóa trong Đảng nói riêng. Không phải ngẫu nhiên trong Di chúc Người nói về
Đảng và đặc biệt nhấn mạnh vấn đề đạo đức: "Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật
sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô
tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là
người đày tớ thật trung thành của nhân dân".
Những lời dạy của Bác Hồ về đạo đức cách mạng, đối với Đảng ta, đối với
mỗi cán bộ, đảng viên, ngày nay vẫn còn mang tính thời sự nóng hổi; nhất là
những phẩm chất trung với Đảng, trung với nước, hiếu với dân, về cần, kiệm,
liêm, chính, chí công, vô tư, về nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ
nghĩa cá nhân, về đảng viên đi trước, làng nước theo sau... là không bao giờ
cũ. Nếu có cái gì gọi là cũ thì đó chính là nhận thức của chúng ta về các lời
dạy của Bác không đến nơi, đến chốn, không thật đầy đủ và nhuần nhuyễn, nhất là
chúng ta nói mà không đi đôi với làm, hoặc nói nhiều làm ít, khiến cho đời sống
văn hóa trong Đảng, nhất là đời sống về đạo đức, có những biểu hiện suy thoái
nghiêm trọng. Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo tinh thần Nghị quyết
Hội nghị Trung ương 6 (lần 2), khóa VIII, đòi hỏi phải khắc phục bằng được tình
trạng suy thoái về tư tưởng, đạo đức và lối sống trong cán bộ, đảng viên, đặc
biệt là tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu, một căn bệnh nguy hiểm đang
đục khoét cơ thể sống của Đảng ta. Trong cuộc chiến đấu sinh tử này, mỗi cán
bộ, đảng viên chúng ta càng phải đề cao trách nhiệm tu dưỡng và thực hành tư
tưởng đạo đức Hồ Chí Minh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét