Câu
7: Những nội dung cơ bản tư tưởng Hồ Chí
Minh về những phẩm chất đạo đức cách mạng? Liên hệ tư tưởng của Người về đạo
đức vào việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cho thế hệ trẻ hiện nay?
Tư tưởng Hồ Chí Minh về những phẩm chất đạo đức cách
mạng gồm những nội dung cơ bản sau:
a. Trung với nước, hiếu với dân
Trong mối quan hệ đạo đức thỡ mối quan hệ giữa mỗi
người với đất nước, với nhân dân, với dân tộc là mối quan hệ lớn nhất. Trung,
hiếu là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất, bao trựm nhất.
Trung, hiếu là những khái niệm đó cú trong tư tưởng
đạo đức truyền thống Việt Nam
và phương Đông, xong có nội dung hạn hẹp. “Trung với vua, hiếu với cha mẹ”,
phản ánh bổn phận của dân đối với vua, con đối với cha mẹ. Hồ Chớ Minh đó vận dụng và đưa vào nội dung mới. Hồ Chí Minh đó
kế thừa những giỏ trị đạo đức truyền thống và vượt trội. Trung với nước là
trung thành với sự nghiệp giữ nước và dựng nước. Nước là của dân, cũn nhõn dõn
là chủ của đất nước. “Bao nhiêu quyền hạn đều của dân, bao nhiêu lợi ích đều vỡ
dõn”. Đây là chuẩn mực đạo đức có ý nghĩa quan trọng hàng đầu.
Trung với nước, hiếu với dân là suốt đời phấn đấu hy
sinh vỡ độc lập tự do của Tổ quốc, vỡ CNXH, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khú
khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Bác vừa kêu gọi hành động
vừa định hướng chính trị- đạo đức cho mỗi người Việt Nam .
Đối với cán bộ đảng viên phải suốt
đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng, đó là điều chủ chốt của đạo đức cách
mạng. Phải tuyệt đối trung thàmh với Đảng, với dõn, phải tận trung, tận hiếu,
thỡ mới xứng đáng vừa là đầy tớ trung thành, vừa là người lónh đạo của dân; dân
là đối tượng để phục vụ hết lũng. Phải nắm vững dõn tỡnh, hiểu rừ dõn tõm, cải
thiện dõn sinh, nõng cao dõn trớ để dân hiểu được quyền và trách nhiệm của
người chủ đất nước.
Nội dung chủ yếu của trung với nước là:
- Đặt lợi ích của đảng, của Tổ quốc, của cách mạng lên
trên hết.
- Quyết tâm phấn đấu thực hiện mục tiêu của cách mạng.
- Thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà
nước.
Nội dung của hiếu với dõn là:
- Khẳng định vai trũ sức mạnh thực sự của nhõn dõn.
- Tin dân, lắng nghe dân, học dân, tổ chức vận động
nhân dân cùng thực hiện tốt đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước.
- Chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của nhõn
dõn.
b. Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư
Cần là lao
động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo năng suất cao; lao động
với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm.
Lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của con
người.
Kiệm là tiết
kiệm sức lao động, tiết kiệm thỡ giờ, tiết kiệm tiền của của nhõn dõn, của đất
nước, của bản thân mỡnh. Tiết kiệm từ cỏi nhỏ đến cái to; “Không xa sỉ, không
hoang phí, không bừa bói,”
Liờm là
“luụn luụn tụn trọng giữ gỡn của cụng và của dõn; khụng xõm phạm một đồng xu,
hạt thóc của nhà nước, của nhân dân”. Phải trong sạch, không tham lam địa vị,
tiền của, danh tiếng, sung sướng. Không tâng bốc mỡnh. Chỉ cú một thứ ham là
ham học, ham làm, ham tiến bộ. Hành vi trái với chữ liêm là:... cậy quyền thế
mà đục khoét, ăn của dân, hoặc trộm của công làm của riêng. Dỡm người giỏi, để
giữ địa vị và danh tiếng của mỡnh là trộm vị. Gặp việc phải, mà sợ khú nhọc
nguy hiểm, khụng dỏm làm là tham uý lạo. Cụ Khổng nói: người mà không liêm,
không bằng súc vật. Cụ Mạnh nói: ai cũng tham lợi thỡ nước sẽ nguy.
Chớnh là
không tà, thẳng thắn, đứng đắn. Đối với mỡnh, với người, với việc.
Đối với mỡnh, khụng tự cao, tự đại, luôn chịu khó học
tập cầu tiến bộ, luôn kiểm điểm mỡnh để phát huy điều hay, sửa đổi điều dở.
Đối với người, không nịnh hót người trên, xem khinh
người dưới; luôn giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết, không dối trá,
lừa lọc.
Đối với việc, để việc công lên trên việc tư, làm việc
gỡ cho đến nơi, đến chốn, không ngại khó, nguy hiểm, cố gắng làm việc tốt cho
dân cho nước.
Cần, kiệm, liêm, chính cần thiết đối với tất cả mọi
người. Hồ Chí Minh viết:
“Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông
Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc
Người có bốn đức: cần, kiệm, liờm, chớnh
Thiếu một mựa thỡ khụng thành trời
Thiếu một phương thỡ khụng thành đất
Thiếu một đức thỡ khụng thành người”.
Cần, kiệm, liêm, chính rất cần thiết đối với người cán
bộ, đảng viên. Nếu đảng viên mắc sai lầm thỡ sẽ ảnh hưởng đến uy tín của Đảng,
nhiệm vụ của cỏch mạng. Cần, kiệm, liờm, chớnh cũn là thước đo sự giàu có về
vật chất, vững mạnh về tinh thần, sự văn minh của dân tộc. “Nó” là cái cần để
“làm việc, làm người, làm cán bộ, để phụng sự Đoàn thể, phụng sự giai cấp và
nhân dân, phụng sự Tổ quốc và nhõn loại”.
Chí công vô tư,
là làm bất cứ việc gỡ cũng đừng nghĩ đến mỡnh trước, chỉ biết vỡ Đảng, vỡ Tổ
quốc, vỡ nhõn dõn, vỡ lợi ớch của cỏch mạng. Thực hành chớ cụng vụ tư là quét
sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng. “phải lo trước thiờn hạ,
vui sau thiờn hạ (tiờn thiên hạ chi ưu nhi
ưu, hậu thiên hạ chi lạc nhi lạc). Chủ nghĩa cá nhân chỉ biết đến mỡnh, muốn
“mọi người vỡ mỡnh”. Nú là giặc nội xõm, cũn nguy hiểm hơn cả giặc ngoại xâm.
Hồ Chí Minh viết: “ Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ
đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay vẫn được mọi người yêu mến và
ca ngợi, nếu lũng dạ khụng trong sỏng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cỏ nhõn”. Hồ
Chớ Minh cũng phõn biệt lợi ớch cỏ nhõn và chủ nghĩa cỏ nhõn. Chớ cụng vô tư là
tính tốt có thể gồm 5 điều: nhân, nghĩa, trí, dũng, liêm. Bồi dưỡng phẩm chất
đạo đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là để vững vàng qua mọi thử
thách : “Giàu sang không quyến rũ, nghèo khó không thể chuyển lay, uy vũ không
thể khuất phục”.
b. Yêu thương con người
Kế thừa truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, kết hợp
truyền thống nhân nghĩa với chủ nghĩa nhân đạo cộng sản, tiếp thu tinh thần
nhân văn của nhân loại qua nhiều thế kỷ, qua hoạt động thực tiễn, Hồ Chí Minh
đó xỏc định tỡnh yờu thương con người là phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất.
Tỡnh yờu rộng lớn dành cho những người cùng khổ, những
người lao động bị áp bức, bóc lột. Hồ Chí Minh chỉ ham muốn cho đất nước được
hoàn toàn độc lập, dân được tự do, mọi người ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng
được học hành. Chỉ có tỡnh yờu thương con người bao la đến như vậy mới có cách
mạng, mới nói đến CNXH và CNCS.
Nghiờm khắc với mỡnh, độ lượng với người khác.
Phải có tỡnh nhõn ỏi với cả những ai cú sai lầm, đó nhận rừ và cố gắng sửa
chữa, đánh thức những gỡ tốt đẹp trong mỗi con người. Bác căn dặn Đảng phải có
tỡnh đồng chí thương yêu lẫn nhau, trên nguyên tắc tự phê bỡnh và phờ bỡnh chõn
thành.
Tỡnh yờu thương con người cũn là tỡnh yờu bạn bố, đồng
chí, có thái độ tôn trọng con người, điều này có ý nghĩa đối với người lónh
đạo.
c. Tinh thần quốc tế trong sỏng, thuỷ chung
Đó là tinh thần quốc tế vô sản,
bốn phương vô sản đều là anh em. Đó là tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp
bức, với nhân dân lao động các nước. Đó là tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt
Nam
với tất cả những người tiến bộ trên thế giới vỡ hoà bỡnh, cụng lý và tiến bộ xó
hội. Sự đoàn kết là nhằm vào mục tiêu lớn của thời đại hoà bỡnh, độc lập dân
tộc, dân chủ và tiến bộ xó hội.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là di sản tinh thần vô cùng quý
báu, những tư tưởng vô giá, những giá trị nhân văn cao cả, đặc biệt là tư tưởng
đạo đức cách mạng của Người mãi là ánh sáng soi đường cho toàn Đảng, toàn quân,
toàn dân.
Đối với thế hệ trẻ những chủ nhân tương lai của đất
nước, lớp người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của
dân tộc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là một niềm vinh dự
đồng thời là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng và cần thiết.
Học tập tấm gương đạo đức cách mạng vĩ đại của Người
gắn với những việc làm, những hành động cụ thể, để những tư tưởng, đạo đức vĩ
đại của Người thấm sâu, tỏa sáng trong mỗi chúng ta. Nhiệm vụ đầu tiên của tuổi
trẻ hôm nay đó là phát huy nhiệt huyết sức trẻ, trí tuệ thực hiện thành công lý
tưởng của Đảng, của Bác: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh, xây dựng thành công CNXH trên đất nước ta.
Không ngừng mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh
niên, chú trọng thanh niên dân tộc, tôn giáo vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn,
trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp liên doanh. Đoàn kết tập hợp thanh
niên là một bộ phận không tách rời khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh
đạo của Đảng. Mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên sẽ phát huy được sức
mạnh tổng hợp của các tầng lớp nhân dân góp phần thực hiện thành công sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, quê hương. Mỗi một đoàn viên thanh niên
cần phải thường xuyên nhận thức sâu sắc về rèn luyện tu dưỡng đạo đức, gương
mẫu chấp hành pháp luật của Nhà nước, có trách nhiệm với gia đình và xã hội.
Vấn đề quan trọng nhất là công tác giáo dục của Đoàn phải thực hiện tốt hơn,
chức năng giáo dục bồi dưỡng hình thành nhân cách tốt đẹp cho thế hệ trẻ với
những tiêu chí hướng tới: Sống có lý tưởng cách mạng, có hoài bão, trí tuệ, bản
lĩnh, lối sống trong sáng, giàu lòng nhân ái, giàu nhiệt huyết góp phần quan
trọng hình thành nguồn nhân lực trẻ có chất lượng phục vụ sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa.
Mỗi một đoàn viên thanh niên cần nhận thức sâu sắc về
vấn đề học tập, nâng cao trình độ trong hội nhập và phát triển. Người đã từng
dạy: “Học để phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân, làm cho dân giàu nước mạnh, tức
là để làm tròn nhiệm vụ người chủ nước nhà”.
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức vĩ đại của Người
đối với tuổi trẻ chúng ta là một nhiệm vụ chính trị quan trọng được tiến hành
thường xuyên liên tục lâu dài, với mục tiêu là thấm nhuần, là một quá trình từ
nhận thức đi đến hành động. Các cấp bộ Đoàn phải thường xuyên tổ chức học tập
tư tưởng đạo đức của Người phù hợp từng đối tượng. Cần phải sáng tạo các hình
thức học tập để không khô cứng giáo điều mà sinh động hấp dẫn lôi cuốn mọi
người. Tư tưởng của Người thật vĩ đại nhưng vô cùng gần gũi trong đời sống do
đó cần chọn lựa các cách thức để đi vào lòng người trở thành hoạt động thiết
thực trong cuộc sống. Nên đa dạng các hình thức học tập, giáo dục hấp dẫn có
hiệu quả như diễn đàn, hội thi... các chuyên đề sinh hoạt tư tưởng, sử dụng các
hình thức văn hóa, văn nghệ có hiệu quả để đưa tư tưởng đạo đức của Người đến
với thanh niên một cách sinh động.
Điều quan trọng hơn hết là sự định hướng của tổ chức
Đoàn cho mỗi đoàn viên thanh niên luôn tự giác học tập và rèn luyện theo tấm
gương đạo đức của Người, tìm thấy trong những lời dạy bảo ân cần của Người các
giá trị định hướng cho suy nghĩ và hành động của bản thân.
Mãi mãi các thế hệ thanh niên Việt Nam luôn khắc
ghi lời dạy của Người
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên”
Bài học tinh thần về nghị lực phi thường vượt qua mọi
khó khăn của Bác luôn sẽ là động lực thúc đẩy thế hệ trẻ hôm nay vươn tới giành
những đỉnh cao trong sự nghiệp vĩ đại của toàn dân tộc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét